Gian nan cuộc chiến chống buôn thuốc lá lậu vùng biên

Kiên Giang là một trong những điểm nóng về vấn nạn vận chuyển thuốc lá lậu. Mới đây, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Kiên Giang cho biết, đơn vị vừa phối hợp với lực lượng Biên phòng tỉnh tuần tra tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia (đoạn thuộc thành phố Hà Tiên), bắt quả tang đối tượng vận chuyển 13.000 bao thuốc lá ngoại nhập lậu.

Cụ thể, khoảng 23 giờ ngày 16/7, trong lúc tuần tra đến khu vực Tổ 13, khu phố Thạch Động, phường Mỹ Đức (thành phố Hà Tiên), Tổ công tác gồm lực lượng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Kiên Giang và Bộ đội Biên phòng tỉnh phát hiện 1 nhóm khoảng 20 người đang thực hiện hành vi vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu từ phía Camphuchia sang Việt Nam.

Lực lượng tuần tra truy bắt được 1 đối tượng là Tạ Văn Pói (SN 1966) ngụ phường Mỹ Đức, thành phố Hà Tiên; đồng thời thu giữ tại hiện trường 13 nghìn bao thuốc lá điếu các loại. Các đối tượng còn lại đã nhanh chân tẩu thoát.

Cũng trong ngày 16/7, trên tuyến Quốc lộ 80, thuộc ấp Đông Phước, xã Thạnh Đông A (huyện Tân Hiệp), Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Kiên Giang bắt quả tang Nguyễn Thanh Tuấn (SN 2000), ngụ phường Vĩnh Bảo, thành phố Rạch Giá điều khiển xe tải chở 25.000 bao thuốc lá điếu ngoại nhập lậu các loại.

Hiện, Tuấn bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Kiên Giang tạm giữ để điều tra về hành vi vận chuyển hàng cấm.

Trước đó, vào ngày 3/6, nhận thấy xe ô-tô 16 chỗ biển kiểm soát 68B-007.57 chạy qua trạm thu phí cầu Kiên Lương, thuộc ấp Hòa Giang, xã Hòa Điền, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang có dấu hiệu nghi vấn, lực lượng làm nhiệm vụ đã nhanh chóng tiến hành dừng xe để kiểm tra.

Qua kiểm tra, lực lượng Công an phát hiện có 7.960 bao thuốc lá điếu nhập lậu, đối tượng điều khiển ô-tô vận chuyển thuốc lá lậu khai tên Nguyễn Tấn Phong (46 tuổi), ngụ phường Đông Hồ, thành phố Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Đối tượng Nguyễn Tấn Phong cho biết, số thuốc lá trên Phong mua lại của một người tên Cul (bên Campuchia) về bán lại cho các đại lý nhỏ tại địa bàn thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang trên đường vận chuyển về thành phố Rạch Giá thì bị lực lượng Công an bắt quả tang. Để vận chuyển được nhiều thuốc lá, Phong đã tháo bỏ hàng ghế đầu của xe khách 16 chỗ.

Có thể thấy, những năm gần đây đây xuất hiện tình trạng vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu từ Campuchia về Việt Nam nhưng trên bao bì dán tem thuốc lá Việt Nam để qua mặt các cơ quan chức năng. Các đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu thường đối phó bằng cách vận chuyển mỗi lần dưới 1.500 bao để tránh bị xử lý hình sự. Tại thị trường nội địa, thuốc lá điếu ngoại nhập lậu tuy không còn bày bán công khai nhưng vẫn được bán lén lút tại các nhà hàng, quán cafe, tủ bán thuốc lá lẻ…

Theo các chuyên gia, thực trạng này là do nhiều yếu tố tạo nên, trong đó phải kể đến đầu tiên là lợi thế cạnh tranh và lợi nhuận của các sản phẩm thuốc lá lậu. Đơn cử, lợi nhuận thu được từ một bao thuốc lá Jet nhập lậu từ biên giới khoảng 7.000 - 8.000 đồng, cao gấp 3 lần so với các sản phẩm thuốc lá hợp pháp cùng phân khúc. Nghiêm trọng hơn, thuốc lá được nhập khẩu bất hợp pháp vào nước ta không rõ nguồn gốc xuất xứ, không kiểm soát được chất độc hại bị cấm sử dụng, gây nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng, gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Bên cạnh đó, các yếu tố khách quan như đường biên giới phức tạp với nhiều đường mòn lối mở, phương thức vận chuyển của các đối tượng ngày càng đa dạng, tinh vi, hay việc lợi dụng cư dân sống ở vùng biên giới trung chuyển… cũng gây ra rất nhiều khó khăn cho lực lượng biên phòng và các lực lượng chức năng trong việc kiểm soát tình hình.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng, buôn bán thuốc lá lậu thường tập trung ở hai nhãn hiệu phổ biến nhất là Jet và Hero, chiếm hơn 80% thị phần thuốc lá lậu, và tập trung nhiều ở các tỉnh phía Nam giáp biên giới Campuchia, chiếm hơn 84% tổng lượng nhập bất hợp pháp qua các ngả khác trên toàn quốc. Đó là chưa kể tới sự xuất hiện và xâm nhập thị trường ngày càng mạnh mẽ của thuốc lá lậu thế hệ mới trong những năm gần đây.Mặc dù các lực lượng chức năng đã tập trung phòng, chống thuốc lá lậu nhưng do địa bàn rộng, nhân sự và phương tiện thiếu thốn, sinh kế người dân địa phương còn nhiều khó khăn nên việc kiểm soát thuốc lá lậu vẫn chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng.